Nagroda im. Jerzego Turowicza dla Joanny Olczak-Ronikier |
Spośród zgłoszonych w tym roku książek do pierwszej edycji Nagrody im. Jerzego Turowicza, kapituła nominowała siedem publikacji: „Stacja Muranów” Beaty Chomątowskiej, „Jest taki piękny, słoneczny dzień... Losy Żydów szukających ratunku na wsi polskiej 1942-1945” Barbary Engelking, „Ocaleni z XX wieku” Mikołaja Grynberga, „Korczak. Próba biografii” Joanny Olczak-Ronikier, „Dziennik” Jerzego Pilcha, „Integracja społeczna i gospodarcza imigrantów wyznania muzułmańskiego w Polsce” Radosława Stryjewskiego i „Wina narodów. Przebaczenie jako strategia prowadzenia polityki” Karoliny Wigury.
Nagrodę im. Jerzego Turowicza otrzymała Joanna Olczak-Ronikier za książkę „Korczak. Próba biografii”.
„Czytałem „Korczaka” z przejęciem. To, co mnie poruszało, to intymny stosunek, który Joanna Olczak-Ronikier nawiązała ze swoim bohaterem i to w sposób bardzo przekonujący. (…) To jest oczywiście ukłon względem pewnej tradycji piszącej inteligencji polskiej. Kto z młodego pokolenia dziś nazwałby swoje dzieło „próbą”? Zwłaszcza po lekturze innych książek pani Joanny wiemy, że – owszem – jest to próba, ale najwyższa. To jest dzieło najwyższej próby” – podkreślał w laudacji Adam Szostkiewicz, członek kapituły Nagrody im. Jerzego Turowicza.
Odbierając nagrodę, Joanna Olczak-Ronikier podkreślała: „Jeżeli się jest takim spolonizowanym Żydem, ma się po przodkach odziedziczoną taką miłość do Polski, taką przesadzoną, pełną takiego pietyzmu, wdzięczności, że przygarnęła, że stała się matką, i potem wypisywać te wszystkie antysemickie inwektywy, to, co się działo w Polsce, to naprawdę się czułam jak w zbójnickiej torturze, co rozdzierają człowieka na pół. Nie umiem mówić źle o Polsce, a z drugiej strony mam takie poczucie, że pewne rzeczy muszą zostać powiedziane (...). Jaki to jest trudny los być polskim Żydem, Polakiem żydowskiego pochodzenia, ale nie oddałabym tego losu za żadne skarby świata.”
Statuetkę wręczyła Elżbieta Jogałła. Córka Jerzego Turowicza wyjaśniła, że kształt statuetki nawiązuje do stosów gazet, które zalegały w mieszkaniu Turowiczów na Lenartowicza 3.
„Ojciec niechętnie zgadzał się na wywózkę gazet na makulaturę. Skłaniała go do tego tylko groźba zawalenia się podłogi w mieszkaniu” – wspominała córka Jerzego Turowicza.
Statuetkę wykonał Maciej Plewiński według projektu Krystyny Zachwatowicz.
Uroczystą galę wręczenia Nagrody im. Jerzego Turowicza prowadził Marek Kondrat. Wśród zaproszonych gości, wśród publiczności pojawił się m.in. Andrzej Wajda.
Joanna Olczak-Ronikier (ur. 12 listopada 1934 w Warszawie) - pisarka, scenarzystka, współzałożycielka kabaretu Piwnica pod Baranami. Była kierownikiem literackim w teatrach Bagatela w Krakowie oraz Ludowym w Nowej Hucie. Wydała m.in. monografię „Piwnica pod Baranami, czyli koncert ambitnych samouków” i biografię Piotra Skrzyneckiego. Jest autorką scenariusza do spektaklu teatralnego i serialu telewizyjnego Andrzeja Wajdy. W 2002 r. została uhonorowana Literacką Nagrodą NIKE za powieść „W ogrodzie pamięci”. |