PRETEKSTY GNIEZNO 2010 to festiwal literacki, który organizują Urząd Miejski w Gnieźnie, Miejski Ośrodek Kultury im. Klemensa Waberskiego, Prymasowskie Wydawnictwo „Gaudentinum” oraz „Zeszyty Poetyckie”. W ramach GNIEZNO MIASTO POETÓW w dniach 1-2 października Gniezno ponownie stanie się polską stolicą poezji.

W ramach festiwalowych prezentacji, oprócz spotkań autorskich nastąpi również rozstrzygnięcie konkursu oraz wręczenie głównej Nagrody im. Andrzeja Krzyckiego. To jedna z najmłodszych nagród literackich w powojennej historii Gniezna. Od 2010 roku jest przyznawana w ramach Ogólnopolskiego Konkursu im. Andrzeja Krzyckiego na Debiutancką Książkę Poetycką.

Za jej patrona organizatorzy wybrali poetę - arcybiskupa gnieźnieńskiego, Andrzeja Krzyckiego (1482-1537), który był również sekretarzem królowej Bony. Obecnie Krzyckiego uważa się za jednego z najwybitniejszych humanistów renesansu. W katedrze gnieźnieńskiej, gdzie poetę pochowano, znajduje się marmurowy nagrobek Krzyckiego z 1583 roku dłuta włoskiego rzeźbiarza Jana Marii Padovana.

Wcześniejsze nagrody miasta Gniezna wyróżniały uznanych już literatów okazjonalnie, najczęściej podczas spotkań autorskich, m.in.: uhonorowanie Władysława Broniewskiego (9 luty 1960), Jarosława Iwaszkiewicza (19 maja 1960) czy Kazimiery Iłłakowiczówny (6 maja 1963). Nagroda im. Andrzeja Krzyckiego ma natomiast być wydarzeniem cyklicznym i dać szansę młodym poetom przed debiutem książkowym do zaistnienia w środowisku literackim oraz do publikacji najlepszego tomu poezji, który w ramach konkursu wyłoni jury.

Podczas tegorocznej, pierwszej edycji Konkursu, zaproszenie do Jury przyjęli: Krzysztof Kuczkowski (redaktor naczelny „Toposu”) - przewodniczący, Krzysztof Szymoniak (UAM), Dariusz Dziurzyński (UW), Marcin Orliński i Dawid Jung (redaktor naczelny „Zeszytów Poetyckich”). Konkurs jest przeznaczony dla autorów przed debiutem książkowym, którzy do 31 grudnia 2010 r. nie ukończyli 30 roku życia. Nagrodę w konkursie stanowi publikacja zwycięskiego zestawu w postaci książki. Fundatorem tomu poetyckiego i wydawcą jest Prymasowskie Wydawnictwo „Gaudentinum”.

Nabór prac konkursowych trwał do 5 września 2010 r. Spośród nadesłanych do 5 września prac Jury wyłoniło Finalistów, którzy zostali zaproszeni do Gniezna na PRETEKSTY 2010 i podczas imprezy będą mieli okazję na żywo zaprezentować własną twórczość. Ogłoszenie Laureata nastąpi podczas Gali Festiwalowej w dniu 2 października 2010 r. w Miejskim Ośrodku Kultury w Gnieźnie.

Kapituła Nagrody im. Andrzeja Krzyckiego 2010

Krzysztof Kuczkowski - Przewodniczący

Poeta, autor szkiców, recenzji literackich i muzycznych, ur. w Gnieźnie. W 1993 roku założył dwumiesięcznik literacki „Topos”, którym kieruje do dzisiaj. Organizator Festiwali Poezji w Sopocie, inicjator Ogólnopolskiego Konkursu Poetyckiego im. Rainera Marii Rilkego. Opublikował kilkanaście tomów wierszy. Laureat m.in. srebrnego medalu Zasłużony Kulturze „Gloria Artis” (2008). Pracuje i mieszka w Sopocie i Orłowie.

Dariusz Dziurzyński

Poeta i krytyk, doktor literaturoznawstwa, pracownik Wydziału Polonistyki UW, do 2004 r. członek warszawskiej grupy literackiej Wybór. Współpracuje z czasopismami "Red.", „Zeszyty Poetyckie”, "Wyspa" oraz "Przegląd Filozoficzno-Literacki", jest edytorem liryki Mariana Ośniałowskiego i badaczem poezji pokolenia "Współczesności”. Wiersze i artykuły publikował m. in. w "Tekstualiach", ", "Kwartalniku Artystycznym", "Toposie", "Frazie", "Akancie", "Red.dzie", "Zeszytach Poetyckich". Mieszka w Warszawie, gdzie wykłada literaturę porównawczą na uniwersytecie. Opublikował Epitafia, Wydawnictwo UW, Warszawa 2001; Metrum, Nowy Świat, Warszawa 2005; Symultana, Jirafa Roja, Warszawa 2010.

Dawid Jung

Poeta, edytor, krytyk literacki i teatralny, śpiewak operowy. Debiutował w prasie w 1998 roku. Tłumaczony na kilka języków europejskich, w tym na angielski, białoruski, francuski, niemiecki, czeski (przez Alene Debicką). W latach 2003-2005 prowadził warsztaty z teorii współczesnej poetyki dla studentów Collegium Europaeum Gnesnense, gdzie był opiekunem prawnym Sekcji Literacko-Filozoficznej im. Władysława Nehringa. Laureat wielu konkursów. W latach 2000-2006 studiował śpiew solowy na Akademii Muzycznej w Bydgoszczy, następnie w latach 2006-2008 na Akademii Muzycznej w Gdaosku. Mieszka w Gnieźnie, gdzie powołał Wszechnicę Poetycką gromadzącą zbiory polskiej i obcej poezji. Stypendysta Verein zur Vorderung der Deutsch-Polnischen Literatur w Berlinie. Założyciel i redaktor naczelny ogólnopolskiego pisma literackiego „Zeszyty Poetyckie”. Stypendysta Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w dziedzinie literatury.

Marcin Orliński

Poeta i krytyk literacki, zastępca naczelnego „Zeszytów Poetyckich”. Ukończył filozofię na Uniwersytecie Warszawskim. Laureat wielu nagród literackich, m. in.: im. R. Wojaczka, im. C. K. Norwida, im. M. Stryjewskiego, im. W. Pietrzaka, im. M. Kajki, im. L. Bakuły, im. K. Ratonia. Wiersze i teksty krytycznoliterackie publikował w wielu ogólnopolskich czasopismach, takich jak "Gazeta Wyborcza", "Przekrój", "Odra", "Twórczość", "Tygodnik Powszechny", "Topos", "Kresy" czy "Akcent", a także w wydawnictwach zwartych. Okazjonalnie występuje w radiu i telewizji. Tłumaczony na języki angielski i szwedzki. Stypendysta Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w dziedzinie literatury. Opublikował Mumu humu, Zielona Sowa, Kraków 2006, zredagował debiuty poetyckie Grzegorza Kwiatkowskiego, Przeprawa, "Zeszyty Poetyckie", Gniezno 2008 oraz Małgorzatę Lebdę, Tropy, "Zeszyty Poetyckie", Gniezno 2009. Obecnie doktorant w Instytucie Badań Literackich PAN.

Krzysztof Szymoniak

Poeta, krytyk literacki, wykładowca i dziennikarz, od 1969 mieszka w Gnieźnie. Wykłada w Instytucie Językoznawstwa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza dziennikarstwo, prawo prasowe oraz wiedzę o mediach. Współzałożyciel, wraz z Krzysztofem Kuczkowskim, Gnieźnieńskiej Grupy Poetyckiej „Drzewo”, która jesienią 2007 obchodziła 30-lecie istnienia. W 1998 otrzymał Medal Młodej Sztuki za reportaże literackie. Opublikował m. in.: Żony poetów (1985), Oszustwo (1987), Czarna rzeka (1990), Martwa natura z człowiekiem (2001), Wszędzie, skąd wracałem (2006), 29 prac Szymona Słupnika (2007), Światłoczułość (2009), Pokój bez okien (2009) oraz, wspólnie z Krzysztofem Kuczkowskim, książkę poetycką Stado. Nasza mała metafizyka (1995). Niebawem nakładem „Zeszytów Poetyckich” ukaże się wybór wierszy Powrót Palaya. Jego wiersze trafiły do kilku antologii, w 2005 ukazała się jego pierwsza książka prozatorska Epizody. Od 2009 redaktor „Zeszytów Poetyckich”.

PROGRAM FESTIWALU PRETEKSTY 2010

PIĄTEK, 1/X/2010

„Opowieść o Truposzu”, g. 18.00, MOK. Performance z muzyką Romana Puchowskiego oraz wierszami Krzysztofa Kuczkowskiego. Opowiadana na żywo historia jest inspirowana filmem Jima Jarmuscha "Truposz", a jej bohaterowie na każdym kroku balansują na granicy między życiem i śmiercią, zarówno w wymiarze realnym, jak i symbolicznym.

„POEZJA MASOWA” - Spotkanie z Krzysztofem Kuczkowskim, g. 19.30, MOK.

„FREE OVER BLOOD” g. 21.00, MOK

To tytuł dwujęzycznej antologii, w której wzięli udział najbardziej znani współcześni polscy poeci, wśród nich m.in.: Mariusz Grzebalski, Adam Wiedemann, Roman Honet czy Eugeniusz Tkaczyszyn-Dycki, zeszłoroczny laureat Nike, łącznie niemalże 30 poetów. Polska premiera i promocja antologii będzie miała miejsce właśnie podczas PRETEKSTÓW 2010 w Gnieźnie, natomiast angielska premiera oraz promocja nastąpi pięć dni później podczas NATIONAL POETRY DAY 2010 w Londynie. „FREE OVER BLOOD” to przedsięwzięcie OFF_PRESSu z Londynu oraz „Zeszytów Poetyckich” z Gniezna. Antologię zredagowali Dawid Jung oraz Marcin Orliński, wiersze na angielski przełożył Marek Kaźmierski. Oprócz wspomnianych już wcześniej poetów w antologii znaleźli się m.in.: Dominik Żyburtowicz, Genowefa Jakubowska-Fijałkowska, Piotr Macierzyński, Rafał Gawin, Dariusz Adamowski, Elżbieta Lipińska, Joanna Lech, Mariusz Cezary Kosmala, Ninette Nerval, Krzysztof Szeremeta, Krystyna Myszkiewicz, Piotr Mierzwa, Mariusz Partyka, Aleksandra Zbierska, Kajetan Herdyński, Karolina Kułakowska, Ewa Brzoza-Birk, Izabela Fietkiewicz-Paszek, Mirka Szychowiak, Krzysztof Ciemnołoński, Zofia Bałdyga, Maciej Robert, Krzysztof Szymoniak, Dawid Majer, Ewa Izabella Glińska. Książkę będzie można nabyć wraz z filmem dokumentalnym na DVD podczas specjalnego spotkania promocyjnego podczas Festiwalu.

Podczas spotkania specjalną prezentację mieć będzie również główny zwycięzca w konkursie ZP_OFF'10 na dwujęzyczne wydanie książki poetyckiej - Rafał Gawin.

Moderatorzy spotkania: Dawid Jung i Marcin Orliński („Zeszyty Poetyckie”) oraz Marek Kaźmierski (OFF_PRESS London).

Marek Kaźmierski

Urodził się w Warszawie, wychowywał w Londynie. Publicysta, tłumacz, animator kultury, redaktor londyńskiego OFF_PRESS, dla którego realizuje również filmy, dwujęzyczne antologie oraz projekty multimedialne. Laureat prestiżowych nagród, m. in.: Decibel Penguin (2007) i doroczna Bike Magazine Philosopher (2005). Swoje filmy prezentował na wielu festiwalach w Wielkiej Brytanii oraz za granicą.

SOBOTA, 2/X/2010

PREZENTACJE POETYCKIE, g. 11.00 – 14.30, Starówka.

Jednym z filarów PRETEKSTÓW jest prezentacja poezji polskiej w otoczeniu przepięknej gnieźnieńskiej Starówki, w gnieźnieńskich kawiarniach i skwerach, na specjalnie zaaranżowanym Szlaku Poetyckim zaprezentują się Finaliści Nagrody im. A. Krzyckiego oraz znani i cenieni poeci zaproszeni do Pierwszej Stolicy przez redakcję „Zeszytów Poetyckich” m.in.: Krystyna Myszkiewicz, Joanna Lech, Dawid Majer, Grzegorz Kwiatkowski, Małgorzata Lebda czy Rafał Gawin.

Godz. 11.00 KAWIARNIA „KRÓLEWSKA”

Wystąpią:

MARTYNA ŁOGIN – NOMINOWANA DO NAGRODY A. KRZYCKIEGO

PAULINA KRÓL – NOMINOWANA DO NAGRODY A. KRZYCKIEGO

KRYSTYNA MYSZKIEWICZ

JOANNA DZIWAK – NOMINOWANA DO NAGRODY A. KRZYCKIEGO

JOLANTA NAWROT – NOMINOWANA DO NAGRODY A. KRZYCKIEGO

Godz. 12.00 PODZIEMIA KLASZTORU

KONCERT „BAJKI, PIEŚNI I PRZYJAŹNIE” (Jarosław Mikołajczyk i Piotr Stróżyk)

GRZEGORZ JĘDREK – NOMINOWANY DO NAGRODY A. KRZYCKIEGO

MACIEJ KRZYŻAN

Godz. 13.00 HOTEL „ATELIER”

JOANNA LECH

PAULINA KORZENIEWSKA – NOMINOWANA DO NAGRODY A. KRZYCKIEGO

JOANNA PRZYBYLSKA – NOMINOWANA DO NAGRODY A. KRZYCKIEGO

JAKUB SAJKOWSKI – NOMINOWANY DO NAGRODY A. KRZYCKIEGO

MARCIN MAKOWSKI – NOMINOWANY DO NAGRODY A. KRZYCKIEGO

Godz. 14.00 OGRODY RESTAURACJI „ADALBERTUS”

AGNIESZKA GAŁĄZKA – NOMINOWANA DO NAGRODY A. KRZYCKIEGO

DAWID MAJER

GRZEGORZ KWIATKOWSKI

„ZESZYTY POETYCKIE i PRZYJACIELE”, g. 17.00, MOK.

(Wystąpią m.in.: Dawid Jung, Marcin Orliński, Krzysztof Szymoniak, Dariusz Dziurzyński, Alicja Ślusarska, Omir Socha, Jerzy Kałwak i Ernest Kacperski z Polska.pl)

Podczas spotkania odbędzie się specjalna promocja Biblioteki Debiutów przy piśmie literackim pod redakcją Marcina Orlińskiego - z udziałem Grzegorza Kwiatkowskiego, autora "Przeprawy" oraz  Małgorzaty Lebdy, autorki "Tropów".

GALA FESTIWALOWA, g. 19.00, MOK.

Finał Festiwalu. Spotkanie m.in.: z poezją Andrzeja Krzyckiego w wykonaniu Andrzeja Malickiego (aktora Teatru im. A. Fredry), koncert Sylwii Gawłowskiej i przyjaciół (Przemysław Zaremba fortepian, Paweł Bąkowski) oraz ogłoszenie zwycięzcy Nagrody im. A. Krzyckiego przez jury.

Organizatorzy: Urząd Miasta Gniezna, Miejski Ośrodek Kultury im. Klemensa Waberskiego, Prymasowskie Wydawnictwo „Gaudentinum”, „Zeszyty Poetyckie”

Partnerzy: Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, OFF_PRESS LONDON, „Topos”, Polska.pl