Prezentujemy pierwszą część laudacji przewodniczącego jury Wrocławskiej Nagrody Poetyckiej „Silesius”, wygłoszonej podczas Gali „Silesiusa”, poświęconą tegorocznym debiutom.

JACEK ŁUKASIEWICZ: DEBIUTY

Tak się złożyło, że to nie metafizyka i nie bunt dominowały. W nominowanych debiutach objawił się inny nurt. Coś, co te trzy książki łączy, to jest jakby szukanie obiektywnych płaszczyzn odniesienia dla wiersza, dla życia i dla swojego pisania. Czegoś co jest niezależne, co jest sprawdzalne.

W książce pana Rafała Różewicza „Product placement”są to przedmioty codzienne, to znaczy taki standard cywilizacyjny ubogiego mieszkania w dużym mieście, przy ulicy Ruskiej we Wrocławiu jeśli dobrze zrozumiałem; lodówka, pralka, torba foliowa itd. To jest skierowane przeciwko poezji wirtualnej, cybernetycznej, odchodzącej od realiów codziennych, niesprawdzalnej.

U pani Urszuli Zajączkowskiej w bardzo fascynującej książce „Atomy” jest jej zawód. Autorka jest biologiem, pracuje w laboratoriach, jest uczoną. Dla niej biologia jest czymś sprawdzalnym, naturalnym. Pokazuje to i też kieruje się tym. Ta poezja jest skierowana przeciwko takim naiwnym i sentymentalnym ekologicznym poezjom, przeciwko temu, co nie widzi okrutnej rzeczywistości biologicznej. Tego co jest dziedzictwem Darwina i co nie straciło swojego znaczenia. To jest bardzo mocne, bardzo silne i wyraźne.

Jeszcze mocniej jest to zaznaczone w tomie pana Michała Książka. W „Nauce o ptakach” mamy trzy części. Pierwsza, to jest ta tytułowa „Nauka o ptakach”. Jest to systematyka ptaków, po prostu nazwy łacińskie, rzędy podrzędy i tak dalej. To są ptaki, ale ptaki usystematyzowane, ptaki istniejące obok, niezależnie od nas, stwarzające pewien plan lasu, środowiska, w których te ptaki żyją. Przez człowieka oczywiście stworzony plan, ale on jest, istnieje i nim się można kierować. Cześć druga jest bardzo krótka. Jest to płaszczyzna polityczna, płaszczyzna naszych sumień, obyczajów i zagrożeń. Część trzecia jest podróżnicza. Tu trzeba zaznaczyć, że pan Michał Książek jest też autorem książki reporterskiej „Jakuck”. Trzecia część „Nauki o ptakach” mówi o wyprawach. Płaszczyzną odniesienia jest mapa. Właśnie mapa, która nas kieruje.

Wszystkie trzy książki są piękne, ciekawe, interesujące. Wybraliśmy tę trzecią.

Profesor Jacek Łukasiewicz tym roku kierował pracami kapituły po raz ostatni. Postanowił wycofać się z prac jury ze względu na wiek. Prezydent Wrocławia Rafał Dutkiewicz odznaczył znakomitego poetę i krytyka medalem „Zasłużony dla Wrocławia” – jak powiedział – za całokształt dokonań i osobowość.