Książka „Uwagi do chwili” Mateusza Melanowskiego (Zeszyty Poetyckie 2017), oprócz rankingu „Dwutygodnika”, znalazła się także w omówieniu najważniejszych książek poetyckich miesięcznika krytycznoliterackiego „Mały Format”, autorstwa Jakuba Skurtysa.

Doktorant na Wydziale Filologicznym UWr pisze o Mateuszu Melanowskim: To, co nie wychodzi Woźniakowi, świetnie wychodzi Mateuszowi Melanowskiemu w „Uwagach do chwili” (Zeszyty Poetyckie), w skromnych trzydziestu wierszach, czasem ubranych w kostium gatunkowy, innym razem wpisanych w ramy towarzyskiego dialogu lub scenki z codzienności. Wyobrażam sobie ten moment, gdy kamera w lynchowskim filmie robi zbliżenie na detal, a on ukazuje grozę lub absurd sytuacji, takiej, która dotąd wydawała nam się zupełnie normalna, katalogowa wręcz. Takich detali, przecinających fantazję o rzeczywistości, jest u Melanowskiego sporo, bo jego bohater to uważany obserwator, stojący w szeregu pokoleniowych przeciętniaków, trochę z piosenek CKOD, trochę z wczesnego Wojcieszka. Mówi w imieniu współczesnych (już) czterdziestolatków, którzy nie załapali się na łatkę milenialsów i trochę stracili marketingowy potencjał – „I tak oto poznajemy się na sobie. / Mamy to coś, ale czegoś nam brak. / Często pierwsi, czasem tylko nie do życia, / które wciąż symulujemy wychodząc na swoje” (s. 8). Sukces jest widmowy, stoi zawsze w szeregu (dzięki temu zbiorowy podmiot Melanowskiego nie narzuca się i nie uzurpuje sobie prawa do wszechwiedzy), przychodzi przypadkiem lub poniewczasie. Ten, kto spojrzy uważnie, dostrzeże już sygnały katastrofy – w każdej sytuacji, w każdej okoliczności zobaczy rozziew, usłyszy – niby ironicznie, bez wiary – „Słuchajcie, koniec nastąpi, // dotarłem do odpowiednich dokumentów” (s. 19), choć przecież „To tyle, bo końca nie widać”. Ironia jest oczywiście tarczą, formalnie pozwala obniżyć ton, treściowo zaś zdystansować się wobec Realnego (czymkolwiek tu jest: śmiercią, końcem, wojną, niepewnością jutra, przemijającą postacią znanego bohaterom świata).

Polecamy cały artykuł Jakuba Skurtysa