ZeszytyPoetyckie.pl
  • WYDARZENIA
  • DEBIUTY
  • KRYTYKA
  • POEZJA
  • START
Charles Simic laureatem Międzynarodowej Nagrody Literackiej im. Zbigniewa Herberta 2014

 

10 marca 2014 r. w warszawskim Teatrze Polskim Fundacja im. Zbigniewa Herberta ogłosiła laureata II edycji Międzynarodowej Nagrody Literackiej im. Zbigniewa Herberta. Uhonorowano nią urodzonego w 1938 r. Charles’a Simica – wybitnego poetę, eseistę, tłumacza. Charles Simic jest także autorem artykułów na temat poezji polskiej w „The New York Review of Books” oraz wstępu do amerykańskiego wydania „The Collected Prose” Zbigniewa Herberta w przekładzie Alissy Valles. Ma na swoim koncie najbardziej prestiżowe artystyczne wyróżnienia, w tym Nagrodę Pulitzera. Charles Simic odbierze Nagrodę im. Zbigniewa Herberta 14 maja 2014 r. w Warszawie.

 

„Jaka wspaniała wieść i jak dobrze, że dociera ona do mnie z kraju, który dał światu licznych wspaniałych poetów, z których wielu, jak Zbigniew Herbert, miało dla mnie osobiście ogromne znaczenie. Po raz pierwszy przeczytałem jego wiersze w przekładach Czesława Miłosza w roku 1965, dwa lata później poznałem go w Nowym Jorku, później zaś spotykaliśmy się wielokrotnie w Ameryce i Europie. Choć byłem znacznie młodszy od niego, dzieciństwo spędzone w Jugosławii podczas II wojny światowej oraz dekada przeżyta tam za czasów komunizmu sprawiły, że doskonale rozumiałem zarówno koleje życia Herberta, jak jego wiersze. Ich wartość polegała m.in. na fakcie, iż poruszając tematy związane z doświadczeniem tych okrutnych lat, a także ewokowanymi przez nie dylematami moralnymi i filozoficznymi, Herbert wypracował niezwykle jasny język oraz wspaniałe połączenia powagi i poczucia humoru” – powiedział Charles Simic na wieść o otrzymaniu Nagrody im. Zbigniewa Herberta.

 

Międzynarodowa Nagroda Literacka im. Zbigniewa Herberta to wyróżnienie na polu literatury światowej – przede wszystkim w dziedzinie poezji. Przyznawana jest od 2013 roku za wybitne dokonania artystyczne i intelektualne nawiązujące do idei, które przyświecały twórczości Zbigniewa Herberta. Rada Fundacji może także podjąć decyzję, by Nagrodę przyznać dodatkowo w kategoriach eseistyki, przekładu oraz edytorstwa.

 

Laureata Nagrody wskazało siedmioosobowe, międzynarodowe jury, w skład którego weszli poeci, eseiści, tłumacze i wydawcy: Lidija Dimkovska (Macedonia/Słowenia), Edward Hirsch (USA), Michael Krüger (Niemcy), Jarosław Mikołajewski (Polska), Agneta Pleijel (Szwecja), Jaume Vallcorba Plana (Hiszpania) oraz Tomas Venclova (Litwa/USA).

 

„W ostatnich latach, po śmierci Herberta, Miłosza i Szymborskiej, wobec zamilknięcia Stanisława Barańczaka i bardzo rzadkiego publikowania Ryszarda Krynickiego, polska poezja w dużej mierze przeszła pod sztandary lingwistycznej, skoncentrowanej na samym języku, awangardy. Często trafia w ten sposób w ślepy zaułek, tracąc porozumienie z odbiorcą, skazując się na środowiskowe, akademickie getto. Bardzo się cieszę, iż wybierając Charlesa Simica jury Nagrody niejako przypomina nam, że także dziś możliwe jest zrealizowanie w wierszu tych wartości, które pół wieku temu Zbigniew Herbert określił jako »bezinteresowność, zdolność kontemplacji, wizja utraconego raju, odwaga, dobroć, współczucie, pewna mieszanina rozpaczy i humoru«” – mówi Andrzej Franaszek, krytyk, sekretarz jury Nagrody.

 

Edward Hirsch, amerykański poeta i członek jury Nagrody Herberta, wskazuje, iż „podobnie jak Zbigniewa Herberta, specjalnością Simica jest tragikomedia. Jest on wyczulonym na paradoks filozofem, pełnym sceptycyzmu wizjonerem. Sarkastyczne poczucie humoru łączy z dogłębną świadomością tragiczności ludzkiego losu. Dzięki tym wartościom potrafi jednocześnie inspirować poetów na całym świecie oraz poruszać czytelników, przypominając im, czym jest – godne swego miana – człowieczeństwo”.

 

Jak zauważa z kolei Michael Krüger: „Charles Simic jest już powszechnie uważany za jednego z najznakomitszych poetów w Ameryce i na świecie. Jego dzieło jest doskonałym poetycko, ironicznym i oszczędnym w słowach komentarzem na temat naszego świata, pełnego antagonizmów i sprzeczności.”

 

Dyrektor Instytutu Książki, Grzegorz Gauden podkreśla wpływ europejskich korzeni poety na jego twórczość: „Cieszę się, że kolejny wspaniały artysta został wyróżniony przez Jury Nagrody Herberta. Tegoroczny Laureat dobrze zna polską poezję, szczególnie bliscy są mu Zbigniew Herbert, Czesław Miłosz i Adam Zagajewski. To poeta amerykański ale także europejski i tym różni się od ubiegłorocznego laureata, W. S. Merwina. Czytając Simica ma się wrażenie, że przynależy do europejskiego doświadczenia i dzięki podobnemu jak u Herberta wyczuleniu na historię może objaśniać nam współczesną rzeczywistość. Uderza pewna zbieżność z drogą Miłosza - dwóch poetów ukształtowanych w młodości przez Europę Wschodnią, którzy wnoszą do poezji amerykańskiej swoje doświadczenie i wrażliwość. Dzięki temu zdobywają w niej czołową pozycję i nadają jej nowy ton. Twórczość Simica jest już znana polskim czytelnikom dzięki wydanemu w 1992 roku tomowi »Madonny z dorysowaną szpicbródką« w przekładzie Stanisława Barańczaka. Mam jednak nadzieję, że dzięki tej Nagrodzie sięgną po nią kolejni miłośnicy poezji.”

 

Uroczystość wręczenia Nagrody laureatowi odbędzie się 14 maja 2014 roku w Teatrze Polskim w Warszawie. Nagrodę ufundowaną przez PKN ORLEN – Sponsora Międzynarodowej Nagrody Literackiej im. Zbigniewa Herberta – stanowi statuetka oraz czek na 50 tysięcy dolarów amerykańskich. Projekt Nagrody im. Zbigniewa Herberta otrzymał dofinansowanie ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

 

Partnerami Fundacji im. Zbigniewa Herberta są: Biblioteka Narodowa, Instytut Adama Mickiewicza oraz Teatr Polski im. Arnolda Szyfmana w Warszawie.

 

 

Charles Simic (właśc. Dušan Simić) urodził się 9 maja 1938 r. w Belgradzie.

Jego najwcześniejsze wspomnienia związane są z II wojną światową, bombardowaniem i zajęciem rodzinnego miasta przez wojska niemieckie. Ojciec Simica po zakończeniu wojny, obawiając się represji ze strony władz komunistycznych, uciekł do Włoch, skąd wyemigrował do Stanów Zjednoczonych.
W roku 1953 jego żonie udało się uzyskać zgodę na wyjazd reszty rodziny z Jugosławii: będąc 15-latkiem Simic znalazł się w Paryżu, by rok później udać się w podróż do Ameryki i – po krótkim pobycie w Nowym Jorku – wraz z ojcem osiedlić się w Chicago.

Wiersze (pisane od początku w języku angielskim) publikował już pod koniec lat 50., jednak pierwszy tom jego poezji, „What the Grass Says” ukazał się dopiero w roku 1967. W swoich utworach stworzył unikalne połączenie surrealnej wyobraźni (pozwalającej mu np. odkrywać utajone życie takich przedmiotów jak łyżka czy widelec), uwrażliwienia na dziwność, nieoczywistość świata, intensywnej ironii i błyskotliwego poczucia humoru z pamięcią o wydarzeniach historycznych, czułością wobec człowieka oraz klarownym językiem. A także realistycznego opisu amerykańskich realiów z wschodnioeuropejskim dziedzictwem grozy i przemocy. Jak pisał jego polski tłumacz, Stanisław Barańczak: „liczne w twórczości Simica wiersze, które w swojej sferze obrazowej czy tematycznej nie mogłyby się wręcz narodzić, gdyby nie powołał ich do życia realistyczny amerykański kontekst, stanowią tylko jedną stronę przenikającej całą tę twórczość podstawowej opozycji. Stronę drugą stanowią wiersze powołane do życia przez kontekst wschodnioeuropejskiego i wojenno-okupacyjnego dzieciństwa bohatera. O swoistości, oryginalności, inteligencji, dowcipie i sile wyrazu wierszy Simica decyduje przede wszystkim to, że odniesienia do realiów amerykańskich i wschodnioeuropejskich „występują nie osobno, ale we wzajemnym związku”, że „świadomość tych wierszy jest amerykańska, podświadomość – wschodnioeuropejska”.

Sam Simic mówił w wywiadzie udzielonym w 2011 roku „Tygodnikowi Powszechnemu”: „Uwielbiam mieszankę tragizmu i komizmu, albowiem z ich zderzenia powstaje obraz ludzkiej kondycji. Wciąż słyszymy o ludziach, którym wydaje się, że wiersz wywołujący śmiech należy do pośledniejszego sortu. Myślą – jakże niesłusznie! – że aby być poważnym i roztropnym, trzeba unikać śmiechu jak największego zła. Tymczasem ja kocham wiersze, w których spotykają się na pozór niepowiązane ze sobą rzeczy, wiersze przypominające teatr absurdu, które z podejrzliwością odnoszą się do poetyckich uczuć i podniosłej retoryki. Rozmyślnie je lekceważą. Gdy czytelnik spodziewa się papierowych kwiatów i sztucznych owoców, ja daję mu talerz kiełbasek i pikli”.

W tej samej rozmowie komentował kwestię zaangażowania poety w bieżące wydarzenia polityczne: „Poznałem wielu autorów, którzy pasjonowali się polityką, a jednak w swych wierszach nigdy nie odnosili się do współczesnych wydarzeń. Nie rozumiem tego. Dorastałem w ogarniętym wojną Belgradzie, co sprawia, że nie potrafię sobie nawet wyobrazić sytuacji, w której jakiś współczesny konflikt militarny, okupacja czy nawet zwykłe polityczne naciski wypadają poza granice mojej uwagi”.

Błyskotliwa kariera literacka Simica rozpoczęła się w połowie lat 70., dziś – jak uważa juror Nagrody Herberta, niemiecki poeta i wydawca Michael Krüger – „Jego dzieło jest doskonałym poetycko, ironicznym i oszczędnym w słowach komentarzem na temat naszego świata, pełnego antagonizmów i sprzeczności. Jest już powszechnie uważany za jednego z najznakomitszych poetów i w Europie i w Ameryce.”

W cytowanym wywiadzie dla „Tygodnika Powszechnego” sam Simic mówi: „Moja wschodnioeuropejska edukacja była przez długi czas rozwijana i pogłębiana przez historyczne wydarzenia ostatnich 60 lat. W tym czasie potwierdziło się wiele moich pierwotnych przeczuć. Podam jeden przykład. Od ósmego roku życia wiem, że na wojnie giną przede wszystkim niewinni ludzie...”

Znakomity eseista, autor m.in. licznych błyskotliwych tekstów autobiograficznych (których polski wybór znaleźć można w tomie „Madonny z dorysowaną szpicbródką”...), Simic regularnie pisze o poezji na łamach „The New York Review of Books”. Poświęcił szereg artykułów twórczości Czesława Miłosza, Zbigniewa Herberta, Adama Zagajewskiego i innych polskich poetów, jest również autorem wstępu do amerykańskiego wydania „The Collected Prose” Zbigniewa Herberta w przekładzie Alissy Valles (2010).

Edward Hirsch, amerykański poeta i członek jury Nagrody Herberta, wskazuje, iż „podobnie jak Zbigniewa Herberta, specjalnością Simica jest tragikomedia. Jest on wyczulonym na paradoks filozofem, pełnym sceptycyzmu wizjonerem. Sarkastyczne poczucie humoru łączy z dogłębną świadomością tragiczności ludzkiego losu. Dzięki tym wartościom potrafi jednocześnie inspirować poetów na całym świecie oraz poruszać czytelników, przypominając im, czym jest – godne swego miana – człowieczeństwo”.

Jak zauważa z kolei Michael Krüger, „poświęcone poezji eseje Simica są nie tylko drobiazgową i pasjonującą kroniką dziejów współczesnego wiersza, ale także krzepiącym źródłem argumentów uzasadniających, dlaczego poezja ma wciąż dla nas fundamentalne znaczenie”.

W wywiadzie udzielonym pismu „Paris Review” Simic wyjaśniał przy tym, iż „nie istnieją żadne sprawdzone metody przygotowania się do zawodu poety. Cztery lata pracy w charakterze grabarza z tomikiem wierszy lub traktatem filozoficznym w kieszeni przydadzą się równie dobrze jak studia na renomowanym uniwersytecie”. On sam zaś pisze, by „drażnić Boga i rozśmieszać śmierć. Piszę, bo nigdy nie jestem zadowolony z tego, co napisałem wcześniej. Piszę bo chcę, by wszystkie kobiety świata zakochały się we mnie... ”

Jako tłumacz, Simic wprowadził do amerykańskiego życia literackiego takich bałkańskich poetów jak Vasko Popa czy Tomaž Šalamun, jest też m.in. twórcą antologii współczesnej serbskiej poezji „Horse Has Six Legs” (1992).

Ma na swoim koncie najbardziej prestiżowe artystyczne wyróżnienia, takie jak Ingram Merrill Foundation Fellowship, MacArthur Fellowship, Wallace Stevens Award, Frost Medal i International Griffin Poetry Prize, a także Nagrodę Pulitzera oraz tytuł Poety Laureata Stanów Zjednoczonych Ameryki.

Jest wreszcie Simic miłośnikiem oraz wybitnym znawcą jazzu i bluesa. Przez ponad 30 lat wykładał literaturę oraz creative writing na University of New Hampshire, obecnie jest emerytowanym profesorem tej uczelni. Mieszka w miejscowości Strafford w stanie New Hampshire, na Wschodnim Wybrzeżu Stanów Zjednoczonych.

W języku polskim ukazał się jego tom „Madonny z dorysowaną szpicbródką oraz inne wiersze, prozy poetyckie i eseje” w wyborze i przekładach Stanisława Barańczaka (Wydawnictwo a5, Poznań 1992).

Andrzej Franaszek, krytyk literacki oraz Sekretarz Nagrody im. Zbigniewa Herberta, komentuje:
„W ostatnich latach, po śmierci Herberta, Miłosza i Szymborskiej, wobec zamilknięcia Stanisława Barańczaka i bardzo rzadkiego publikowania Ryszarda Krynickiego, polska poezja w dużej mierze przeszła pod sztandary lingwistycznej, skoncentrowanej na samym języku, awangardy. Często trafia w ten sposób w ślepy zaułek, tracąc porozumienie z odbiorcą, skazując się na środowiskowe, akademickie getto. Bardzo się cieszę, iż wybierając Charlesa Simica jury Nagrody niejako przypomina nam, że także dziś możliwe jest zrealizowanie w wierszu tych wartości, które pół wieku temu Zbigniew Herbert określił jako »bezinteresowność, zdolność kontemplacji, wizja utraconego raju, odwaga, dobroć, współczucie, pewna mieszanina rozpaczy i humoru«...”

 

Charles Simic opublikował m.in. tomy wierszy:

1967: „What the Grass Says”

1969: „Somewhere among Us a Stone is Taking Notes”

1971: „Dismantling the Silence”

1972: „White”

1974: „Return to a Place Lit by a Glass of Milk”

1976: „Biography and a Lament”

1977: „Charon's Cosmology”

1978: „Brooms: Selected Poems”

1978: „School for Dark Thoughts”

1980: „Classic Ballroom Dances”

1982: „Austerities”

1983: „Weather Forecast for Utopia and Vicinity”

1985: „Selected Poems, 1963–1983”

1986: „Unending Blues”

1989: „Nine Poems”

1989: „The World Doesn't End: Prose Poems”

1990: „The Book of Gods and Devils”

1992: „Hotel Insomnia”

1994: „A Wedding in Hell: Poems”

1995: „Frightening Toys”

1996: „Walking the Black Cat: Poems”

1999: „Jackstraws: Poems”

2001: „Night Picnic”

2003: „The Voice at 3:00 A.M.: Selected Late and New Poems”

2004: „Selected Poems: 1963–2003”

2005: „Aunt Lettuce, I Want to Peek under Your Skirt”

2005: „My Noiseless Entourage: Poems”

2006: „Monkey Around”

2008: „60 Poems”

2008: „That Little Something: Poems”

2008: „Monster Loves His Labyrinth”

2008: „Army: Memoir. In preparation”

2010: „Master of Disguises”

2013: „New and Selected Poems: 1962-2012”

 

a także książki prozatorskie:

1985: „The Uncertain Certainty: Interviews, Essays, and Notes on Poetry”

1990: „Wonderful Words, Silent Truth”

1992: „Dime-Store Alchemy: The Art of Joseph Cornell”

1994: „The Unemployed Fortune-Teller: Essays and Memoirs”

1997: „Orphan Factory: Essays and Memoirs”

2000: „A Fly in the Soup: Memoirs”

2003: „The Metaphysician in the Dark”

2008: „The Renegade”

 

 

Jury Międzynarodowej Nagrody Literackiej im. Zbigniewa Herberta 2014

 

Lidija Dimkovska (ur. 1971) – macedońska poetka, eseistka i tłumaczka

Urodzona w Skopje w Macedonii, absolwentka komparatystyki tamtejszego Uniwersytetu, obroniła następnie pracę doktorską z literatury rumuńskiej na Uniwersytecie w Bukareszcie. Obecnie mieszka w Lubljanie w Słowenii, pracując jako tłumaczka, krytyczka oraz redaktorka internetowego – ukazującego się w języku macedońskim i angielskim – pisma literackiego: www.blesok.com.mk. Jej wiersze tłumaczone były na ponad 20 języków. Opublikowała kilka tomów poetyckich, od debiutanckiego zbioru „Rożbi od Istok” (wraz z Borisem Czavkoskim), poprzez m.in. „Nobel protiv Nobel” po wydany w roku 2012 „pH nutralna za żivotot i smrtta”. Debiut powieściowy Dimkovskiej, „Skriena kamera”, został uznany przez Stowarzyszenie Pisarzy Macedońskich za najlepszą książkę roku 2004. Dimkovska przekłada literaturę rumuńską, słoweńską i macedońską. Jest laureatką niemieckiej Nagrody Huberta Burdy dla poetów z Europy Środkowej i Wschodniej (2009) oraz Międzynarodowej Literackiej Nagrody „Tudor Agrezi” w Rumunii (2012).

 

Edward Hirsch (ur. 1950) – amerykański poeta, eseista i krytyk literacki

Autor m.in. tomów poetyckich „For the Sleepwalkers” (1981), „Wild Gratitude” (1986), „The Night Parade” (1989), „Earthly Measures” (1994), „On Love” (1998), „Lay Back the Darkness” (2003), a także bestsellerowego eseju o poezji „How to Read a Poem and Fall in Love with Poetry” (1999). Wyróżniony m.in. prestiżowym MacArthur Fellowship oraz Nagrodą Amerykańskiej Akademii Sztuki i Literatury. Publikuje regularnie w „The American Poetry Review”, „The New York Times Book Review” i „The New York Review of Books”, od 2003 r. jest szefem nowojorskiej Fundacji Johna Simona Guggenheima. W języku polskim ukazał się wybór jego wierszy „Dzika wdzięczność” w przekładzie Mai Wodeckiej. Był też gościem krakowskiego Festiwalu Czesława Miłosza w 2011 r.

 

Michael Krüger (ur. 1943) niemiecki poeta, prozaik, tłumacz, krytyk literacki i wydawca

Absolwent filozofii na Freie Universität w Berlinie, wkrótce po studiach związał się z rynkiem książki, przez ponad cztery dekady pracując w znakomitym wydawnictwie Carl Hanser Verlag, zaś w latach 1985 – 2013 pełniąc funkcję dyrektora naczelnego. Od ponad 30 lat jest także redaktorem literackiego pisma „Akzente”. Krüger jest autorem zbiorów poetyckich, powieści, opowiadań i esejów. Debiutował w 1976 roku tomem „Reginapoly”, w przekładach na język angielski można przeczytać m.in. jego ostatnio opublikowane wybory wierszy „At Night beneath Trees – Selected Poems” oraz „Das Elfte Gebot”. W języku polskim – powieść „Wiolonczelistka” oraz tom „Pejzaż z drzewem” w wyborze i tłumaczeniu Andrzeja Kopackiego. „Wiersze Michaela Krügera są delikatne, cechuje je urocza i bezwzględna, chciałoby się powiedzieć bezkompromisowa nieoficjalność. Zrobione są nie ze stali i nie z marmuru, tylko z jedwabiu. To są głosy, komentarze pisane na mankiecie świata” – pisał Adam Zagajewski. Michael Krüger otrzymał liczne nagrody i wyróżnienia, mające uhonorować zarówno jego osiągnięcia literackie, jak rolę, jaką spełnia w przybliżaniu niemieckim czytelnikom współczesnej literatury światowej. Mieszka w Monachium.

 

Jarosław Mikołajewski (ur. 1960) – polski poeta, eseista, tłumacz, autor książek dla dzieci

Debiutował w 1991 r. tomem poetyckim „A świadkiem śnieg”, jego następne zbiory to m.in.: „Kołysanka dla ojca”, „Mój dom przestały nawiedzać duchy”, „Coś mnie zmartwiło, ale zapomniałem”. Za tom „Zbite szklanki” (2010) otrzymał Nagrodę Literacką m. st. Warszawy. Ostatnio wydał „Rzymską komedię” (2011), eseistyczny dziennik-przewodnik po Wiecznym Mieście oraz zbiór opowiadań „Dolce vita” (2012). Tłumaczył między innymi Dantego, Petrarkę, Michała Anioła, Leopardiego, Montalego, Ungarettiego i Pasoliniego, w 2009 r. nagrodzony został Premio Nazionale per la Traduzione, najwyższą włoską nagrodą dla tłumaczy. W latach 2006-2012 był dyrektorem Instytutu Polskiego w Rzymie. W 2008 r. zorganizował w Sienie trzydniowy Festiwal Zbigniewa Herberta, m.in. doprowadzając do upamiętnienia specjalną tablicą pobytu Poety w tym mieście.

 

Jaume Vallcorba Plana (ur. 1949) – hiszpański badacz literatury, eseista, wydawca

Doktor filozofii i literatury na Universidad de Barcelona, wykładał na uniwersytetach w Barcelonie oraz Uniwersytecie Bordeaux III we Francji. Zasłużony wydawca pisarzy hiszpańskich i środkowoeuropejskich, założyciel wydawnictw QuadernsCrema i Acantilado. Autor wielu artykułów o estetyce, awangardzie artystycznej i literackiej, literaturze średniowiecznej, opracowań książkowych na temat arcydzieł literatury światowej: „Lectura de la Chanson de Roland” (1989), „Noucentisme, mediterraneisme i classicisme. Apunts per a la històriad’unaestètica” (1994). Wielokrotnie nagradzany za swoją pracę, w 2005 otrzymał polski Medal Zasłużony Kulturze Gloria Artis.

 

Agneta Pleijel (ur. 1940) – szwedzka powieściopisarka, dramatopisarka, poetka, eseistka

Przez wiele lat pracowała jako krytyk literacki, wykładała creative writing na sztokholmskim University College Dramatic Institute, w latach 1988-1990 pełniła funkcję prezesa szwedzkiego PEN Clubu. Zajmuje się również tłumaczeniem poezji, w 1985 r., razem z Maciejem Zarembą, przełożyła na szwedzki „Raport z oblężonego Miasta” Zbigniewa Herberta. W Polsce ukazał się wybór jej wierszy „Anioły ze snu” (1995) w przekładzie Leszka Engelkinga, a także powieści „Kto zważa na wiatr” (1999, przekł. Halina Thylwe), „Zima w Sztokholmie” (2000, przeł. Grażyna Wąsowicz-Ludvigsson) oraz „Lord Nevermore” (2003, przeł. Iwona Jędrzejewska), dla której inspiracją była trudna przyjaźń Stanisława Ignacego Witkiewicza i Bronisława Malinowskiego.

 

Tomas Venclova (ur. 1937) – litewski eseista, poeta, tłumacz i historyk literatury

Jako uczestnik ruchu dysydenckiego i niezależnego życia literackiego, w 1977 r. utracił obywatelstwo ZSRR i został zmuszony do emigracji. Od roku 1980 związany z Yale University, gdzie jest obecnie profesorem języków słowiańskich i literatury. Wieloletni przyjaciel Josifa Brodskiego i Czesława Miłosza, z którymi współtworzył słynny poetycki, rosyjsko-polsko-litewski triumwirat. W języku polskim ukazały się m.in. zbiory jego esejów „Niezniszczalny rytm”, „Opisać Wilno”, „Z dzienników podróży” oraz „Powroty do Litwy” (swoisty dialog z Czesławem Miłoszem – obejmujący listy, eseje, wiersze, tłumaczenia), monografia „Aleksander Wat: obrazoburca” a także tom wierszy „Rozmowa w zimie”. Tłumaczył na język litewski wiersze T. S. Eliota, W. H. Audena, Charlesa Baudelaire’a, Saint-John Perse’a, Borysa Pasternaka, Anny Achmatowej, Josifa Brodskiego, a także Cypriana Kamila Norwida, Czesława Miłosza, Zbigniewa Herberta i Wisławy Szymborskiej.

 

Sekretarz jury:

Andrzej Franaszek (ur. 1971) – krytyk literacki, eseista

Opublikował książki „Ciemne źródło. Esej o cierpieniu w twórczości Zbigniewa Herberta” (wydanie drugie: 2008), „Przepustka z piekła. 44 szkice o literaturze i przygodach duszy” (2010) oraz pracę „Miłosz. Biografia” (2011), za którą otrzymał Nagrodę Fundacji im. Kościelskich, Nagrodę im. Kazimierza Wyki oraz Nagrodę Nike Czytelników „Gazety Wyborczej”. Członek redakcji „Tygodnika Powszechnego”.

 

 

O FUNDACJI:

 

Fundacja im. Zbigniewa Herberta powstała w 2010 roku z inicjatywy wdowy po Poecie, pani Katarzyny Herbert.

 

Jej misją jest ochrona i upowszechnianie twórczości Zbigniewa Herberta, będącej częścią polskiego, europejskiego i światowego dziedzictwa literatury i kultury.

 

W Radzie Fundacji zasiadają:

  • Katarzyna Herbert – przewodnicząca

  • Timothy Garton Ash – brytyjski historyk, profesor Oxford University

  • Francesco Cataluccio – włoski pisarz, wydawca, tłumacz

  • Julia Hartwig – poetka

  • Piotr Kłoczowski – edytor, historyk literatury

  • Maja Komorowska – aktorka

  • Emilia Naumann – prawnik

  • Jerzy Naumann – prawnik

  • Maciej Radziwiłł – ekonomista

  • Adam Zagajewski – poeta

 

Prezesem Zarządu Fundacji jest Maria Dzieduszycka, doktor slawistyki Uniwersytetu Columbia
w Nowym Jorku.

 

Cele fundacji:

  • upowszechnianie spuścizny twórczej Zbigniewa Herberta;

  • popularyzacja i promocja literatury oraz talentów literackich w Polsce i za granicą;

  • wspieranie edukacji literackiej i humanistycznej w zakresie literatury współczesnej, umiejętności pisarskich oraz poetyckich i dziennikarskich;

  • propagowanie czytelnictwa i wspieranie rozwoju krytyki literackiej;

  • promowanie przekładu wybitnej literatury obcej na język polski oraz przekładów
    twórczości literackiej Zbigniewa Herberta na języki obce;

  • działanie na rzecz nauki przez wspieranie naukowców i zespołów badawczych w zakresie badań literackich nad twórczością Zbigniewa Herberta.

 

Działalność:

  • Fundacja Herberta ustanowiła wręczaną cyklicznie od 2013 r. Międzynarodową Nagrodę Literacką im. Zbigniewa Herberta przyznawaną za całokształt twórczości w dziedzinie poezji. Laureat wyłaniany jest przez międzynarodowe Jury, w skład którego wchodzą poeci, eseiści, tłumacze i wydawcy.

  • Jednym z najważniejszych obszarów działalności Fundacji Herberta jest współpraca
    z instytucjami, w posiadaniu których znajdują się dobra spuścizny twórczej Zbigniewa
    Herberta, w szczególności z Biblioteką Narodową w Warszawie.

 

  • W Polsce i za granicą istnieje już 20 szkół noszących imię Zbigniewa Herberta. Od 2001 roku są one skupione w Klubie Herbertowskich Szkół, którego celem jest integracja środowisk szkolnych oraz organizacja różnego rodzaju wydarzeń kulturalnych upowszechniających poezję i propagujących wartości, którym w życiu i w swojej twórczości hołdował Zbigniew Herbert. Fundacja Herberta współpracuje ze szkołami i Klubem w ramach działań edukacyjnych
    i upowszechniających poezję oraz znajomość życia i twórczości Zbigniewa Herberta.

  • Fundacja Herberta zajmuje się propagowaniem idei czytelnictwa oraz upowszechnianiem poezji, literatury i krytyki literackiej – poprzez organizowanie i wspieranie projektów edukacyjnych, konferencji, odczytów, warsztatów, konkursów literackich, spotkań autorskich
    z czytelnikami czy festiwali literackich.

  • Fundacja jest pomysłodawcą kampanii społecznej Pan Cogito, której celem jest zaproszenie młodzieży do dialogu wokół twórczości Zbigniewa Herberta oraz promocja czytelnictwa poezji przy wykorzystaniu mediów społecznościowych.

  • 27 marca 2014 roku odbędzie się II edycja ogólnopolskiej akcji promująca czytelnictwo:
    „Czytam w podróży... Herberta” – zainicjowana przez Fundację im. Zbigniewa Herberta oraz Klub Herbertowskich Szkół.

  • Fundacja organizuje coroczny wieczór poezji Zbigniewa Herberta, w dniu Jego urodzin -
    29 października. Wydarzenia odbywają się w Warszawie, w Pałacu Rzeczypospolitej -
    siedzibie Biblioteki Narodowej. W 2014 r. w dniach 27-29 października odbędą się obchody
    90. Rocznicy Urodzin Poety, w tym międzynarodowa konferencja poświęcona jego twórczości.

  • W domu Zbigniewa Herberta w Warszawie zachowała się prywatna biblioteka Poety.
    Imponujący księgozbiór zawiera blisko 10 000 woluminów ułożonych tematycznie, w porządku nadanym ręką samego Herberta. Biblioteka stanowi jedyny w swoim rodzaju portret intelektualny Zbigniewa Herberta. Pani Katarzyna Herbert przekazała bibliotekę na własność Fundacji, która sprawuje opiekę nad unikalnym księgozbiorem.

  • Fundacja Herberta współpracuje z instytucjami realizującymi podobne cele w kraju i za granicą, ze szczególnym uwzględnieniem współpracy międzynarodowej, prowadzącej do wymiany intelektualnej pomiędzy poetami, pisarzami, krytykami oraz animatorami życia literackiego.
    W tym zakresie Fundacja również tworzy lub wspiera interaktywne projekty internetowe.

  • Fundacja Herberta prowadzi działalność wydawniczą popularyzującą cele, osiągnięcia
    i zamierzenia Fundacji.

 

 

Materiał nadesłany:

Sylwia Olczak

 
Copyright 2023 | ZeszytyPoetyckie.pl | Redakcja | Mapa serwisu | Regulamin

Akceptuję

Ten serwis wykorzystuje pliki cookies

Serwis wykorzystuje pliki cookies m.in. w celu poprawienia jej dostępności, personalizacji, obsługi kont użytkowników czy aby zbierać dane, dotyczące ruchu na stronie. Każdy może sam decydować o tym czy dopuszcza pliki cookies, ustawiając odpowiednio swoją przeglądarkę.

Więcej informacji znajdziesz w Polityce Prywatności i Regulaminie.

Twoja prywatność jest dla nas ważna

Właściciel serwisu gromadzi i przetwarza dane o użytkownikach (w tym dane osobowe) w celu realizacji usług za pośrednictwem serwisu. Dane są przetwarzane zgodnie z prawem i z zachowaniem zasad bezpieczeństwa. Przetwarzanie części danych może być powierzone innym partnerom.


Przetwarzanie danych

Polityka Prywatności

Zmień ustawienia ciasteczek

Bezpieczeństwo w Internecie